หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด da Vinci คือระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งทำงานผ่านแขนกลทั้ง 4 แขนที่สามารถเคลื่อนไหวได้อย่างนิ่มนวลและแม่นยำยิ่งกว่ามือมนุษย์ ซึ่ง da Vinci ยังเป็นหุ่นยนต์ผ่าตัดทั่วไปตัวแรกที่ได้รับอนุมัติจากองค์การอาหารและยา ประเทศสหรัฐอเมริกา ว่าสามารถทำการผ่าตัดได้ในทุกสาขาการแพทย์
หุ่นยนต์อัจฉริยะตัวนี้ถูกออกแบบมาเพื่อการผ่าตัดแบบแผลเล็กเจ็บน้อยที่เรียกว่า Minimal Invasive Surgery (MIS) หรือการผ่าตัดผ่านกล้อง ซึ่งเป็นเทคโนโลยีการแพทย์สมัยใหม่ มีประสิทธิภาพการรักษาไม่ต่างกับการผ่าตัดมาตรฐานเปิดแผลใหญ่ ซึ่งการที่โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์นำหุ่นยนต์ da Vinci มาช่วยผ่าตัดนั้น จะช่วยทำให้กระบวนการผ่าตัดที่มีความสลับซับซ้อนหรืออยู่ในตำแหน่งที่เข้าถึงยาก ทำได้อย่างแม่นยำ ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยแผลผ่าตัดยังมีขนาดเล็ก ผู้ป่วยเสียเลือดน้อย ฟื้นตัวได้เร็ว และช่วยลดภาวะแทรกซ้อนภายหลังการผ่าตัดได้
ทำไมถึงชื่อ da vinci?
ชื่อหุ่นยนต์ da vinci ตั้งขึ้นเพื่อสดุดีแก่ Leonardo da Vinci ศิลปินผู้ยิ่งใหญ่แห่งศตวรรษที่ 15 ผู้หลงใหลในศาสตร์วิชาการทั้งด้านวิทย์และศิลป์ เขาได้สร้างสรรค์งานศิลปะรวมถึงสิ่งประดิษฐ์มากมาย หนึ่งในนั้นคือภาพร่างของ Leonardo’s Robo หุ่นยนต์อัศวินที่มีกลไกลอยู่ภายใน ซึ่งถือว่าเป็นภาพร่างของหุ่นยนต์ Humanoid ตัวแรกของโลก
da Vinci ทำงานอย่างไร?
หุ่นยนต์ดาวินชีทำงานเป็นระบบ ผ่านส่วนประกอบทั้ง 3 คือ
- Surgeon Console ส่วนควบคุมการผ่าตัด ตำแหน่งที่ศัลยแพทย์นั่งควบคุมการผ่าตัดผ่านจอภาพ 3 มิติ โดยศัลยแพทย์จะนั่งหน้าคอนโซล บังคับควบคุมการทำงานของแขนหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด โดยใช้ทั้งสองมือควบคุมเคลื่อนไหวก้านกลเหมือนการผ่าตัดแบบปกติ ระบบจะถ่ายทอดสัญญาณการเคลื่อนไหวจากมือศัลยแพทย์ไปยังแขนกลของหุ่นยนต์ที่ทำการผ่าตัดภายในร่างกายของผู้ป่วย ด้วยการเลียนแบบการเคลื่อนไหวของศัลยแพทย์
- Patient Cart ตัวหุ่นยนต์ข้างคนไข้ เปรียบเสมือนแขนของแพทย์ผู้ผ่าตัด แขนของหุ่นยนต์ทั้ง 4 แขนจะทำการผ่าตัดเลียนแบบการเคลื่อนไหวของมือศัลยแพทย์ โดยแขนที่ 1 จะใช้ถือกล้องเพื่อส่งภาพอวัยวะภายในของผู้ป่วยออกมายังจอภาพให้ศัลยแพทย์เห็นเป็นภาพขยายแบบ 3 มิติ ส่วนอีก 3 แขนนั้นจะใช้ถือเครื่องมือหุ่นยนต์ ที่มีข้อมือกลซึ่งสามารถหมุนและโค้งงอได้ โดยการเคลื่อนไหวของเครื่องมือหุ่นยนต์ทำได้คล้ายกับมือของมนุษย์ แต่ได้รับการพัฒนาให้ลดข้อจำกัดของข้อมือมนุษย์ คือสามารถหักงอข้อมือและหมุนข้อมือได้อย่างอิสระถึง 7 ทิศทาง ทำให้เครื่องมือสามารถเข้าไปผ่าตัดในบริเวณที่มีพื้นที่จำกัด หรือช่องผ่าตัดที่เล็กๆ ได้อย่างแม่นยำและปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
- Vision Cart ระบบควบคุมภาพ ทำงานเป็นเสมือนตาให้กับแพทย์ผู้ช่วยผ่าตัดและพยาบาล เพราะเป็นส่วนที่แปลงสัญญาณภาพการผ่าตัดจากกล้องภายในตัวผู้ป่วย ซึ่งระบบส่วนนี้มีความสำคัญมากเพราะจะช่วยควบคุม วิเคราะห์ และกรองข้อมูลสัญญาณไปมาระหว่างหุ่นยนต์กับศัลยแพทย์
da Vinci เหมาะกับใคร?
หุ่นยนต์ da Vinci นั้นเหมาะกับการผ่าตัดที่มีความสลับซับซ้อนหรือบริเวณอวัยวะในตำแหน่งที่เข้าถึงยาก ตัวอย่างโรคที่เหมาะสมในการใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เช่น
- โรคระบบทางเดินอาหาร เช่น
มะเร็งหลอดอาหาร มะเร็งลำไส้ใหญ่และ
ทวารหนัก
- โรคระบบตับ น้ำดี ตับอ่อน เช่น
มะเร็งตับ มะเร็งตับอ่อน มะเร็งถุงน้ำดี นิ่วในถุงน้ำดี
- โรคระบบทางเดินปัสสาวะ ได้แก่
มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ มะเร็งไต
- โรคทางนรีเวช เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งมดลูก
เนื้องอกรังไข่ ภาวะอุ้งเชิงกรานหย่อน
- โรคทางระบบหายใจและทรวงอก เช่น
มะเร็งปอด มะเร็งผนังทรวงอก
ข้อดีของหุ่นยนต์ da Vinci ช่วยในการผ่าตัด?
- มือหุ่นยนต์สามารถหักงอได้อย่างเป็นอิสระและหมุนได้ถึง 7 ทิศทาง ทำให้สามารถเข้าไปผ่าตัดในพื้นที่จำกัดได้อย่างคล่องแคล่ว นุ่มนวล มีประสิทธิภาพจึงช่วยลดโอกาสการเกิดอาการแทรกซ้อน
- ระบบภาพขยาย 3 มิติที่มีความชัดสูง ทำให้ศัลยแพทย์มองเห็นความลึกและรายละเอียดของอวัยวะ รวมถึงเส้นโลหิตและเส้นประสาทได้อย่างชัดเจน ทำให้การผ่าตัดมีความแม่นยำและปลอดภัยมากขึ้น
- คอมพิวเตอร์สามารถช่วยปรับปรุงแก้ไขสัญญาณอาการมือสั่นของศัลยแพทย์ทำให้การผ่าตัดโดยหุ่นยนต์เป็นไปอย่างนิ่มนวล
- แผลผ่าตัดที่เล็ก การผ่าตัดที่ละเอียด ทำให้เสียโลหิตน้อย ผู้ป่วยไม่เจ็บมาก สามารถฟื้นตัวเร็ว ทำให้ลดเวลาพักฟื้นในโรงพยาบาล
รายละเอียดเพิ่มเติม กรุณาติดต่อ: