ลำไส้ใหญ่เป็นส่วนสุดท้ายในระบบย่อยอาหารของมนุษย์ มีลักษณะเป็นท่อกลวง มีความยาวประมาณ 5 ฟุต มีหน้าที่หลักในการเก็บกากอาหารที่ไม่ได้ถูกดูดซึมเข้าร่างกาย ก่อนที่ร่างกายจะทำการขับถ่ายออกมา ส่วนที่เรียกว่าลำไส้ใหญ่นั้นเริ่มตั้งแต่ลำไส้ใหญ่ตอนต้นซึ่งอยู่ติดกับลำไส้เล็กตอนปลาย และสิ้นสุดที่บริเวณทวารหนัก

 

• ใช้ในการประเมินปัญหาที่เกิดขึ้นกับลำไส้ใหญ่ เช่น การเสียเลือด ความเจ็บปวด และอาการเปลี่ยนแปลงของลำไส้ใหญ่ เช่น ท้องเสียเรื้อรัง หรืออาการผิดปกติอื่นๆ ที่อาจตรวจพบมาแล้วจากการตรวจร่างกายก่อนหน้านี้
• บ่งชี้ให้แพทย์ทราบและช่วยในการรักษาอาการเลือดออกในลำไส้ใหญ่
• ใช้ในการตรวจหามะเร็งลำไส้ใหญ่และช่วยในการรักษาก้อนเนื้องอกแบบที่ไม่ใช่มะเร็ง (polyps) ที่เจริญเติบโตขึ้นที่บริเวณผนังลำไส้ใหญ่

• การสวนแป้งแบเรียม (barium enema) เป็นวิธีการตรวจเพื่อหาความผิดปกติของลำไส้ใหญ่ โดยการสวนสารทึบรังสีชนิดแป้งแบเรียมเข้าทางทวารหนักเพื่อให้แป้งไปเคลือบที่ผนังลำไส้ใหญ่ จากนั้นจึงทำการเอกซเรย์ อย่างไรก็ตามอาจต้องใช้การส่องกล้องผ่านลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย (sigmoidoscopy) ร่วมด้วยเพื่อให้เห็นผลการตรวจได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
• การตรวจลำไส้ใหญ่ด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ เป็นการตรวจที่ให้ผลชัดเจนกว่าการเอกซเรย์ธรรมดา อย่างไรก็ดี การตรวจวิธีนี้อาจไม่สามารถค้นหาติ่งเนื้อขนาดเล็กและไม่สามารถตัดชิ้นเนื้อออกมาตรวจ รวมถึงไม่สามารถตรวจหาการอักเสบได้ ดังนั้นอาจต้องทำการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่เพิ่มเติม
• การตรวจหาเลือดในอุจจาระ (fecal occult blood test) เพื่อตรวจหาเลือดที่ปนอยู่ในอุจจาระ หากผลตรวจออกมาเป็นบวก อาจต้องทำการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่เพิ่มเติม

โดย ผศ.นพ. ยุทธนา ศตวรรษธำรง
แพทย์ผู้ชำนาญ โรคระบบทางเดินอาหารและตับ และ การส่องกล้องทางเดินอาหารขั้นสูง