อาการท้องอืด อาหารไม่ย่อย: สาเหตุ ผลกระทบ และวิธีดูแลตัวเองเบื้องต้น
บำรุงราษฎร์พอดแคสต์ (Bumrungrad Podcast) รายการสุขภาพที่นำเสนอข้อมูลโดยผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้คุณรู้เท่าทันโรคภัยและวิธีดูแลสุขภาพที่ถูกต้อง
อาการท้องอืดคืออะไร?
- รู้สึก แน่นท้อง อึดอัด จุกเสียดบริเวณลิ้นปี่ หลังรับประทานอาหาร
- เหมือนมีอาหารค้างอยู่ในท้องตลอดเวลา
- มีแก๊สในกระเพาะอาหารมาก ทำให้แน่นและไม่สบายท้อง
- แม้เวลาผ่านไป 3–4 ชั่วโมงก็ยังรู้สึกแน่น
สาเหตุของอาการท้องอืด
1. พฤติกรรมการกิน
- กินอาหารมัน ๆ เช่น แกงกะทิ อาหารทอด ผัดเนื้อ ทำให้กระเพาะย่อยช้า
- กินแล้วไม่นั่งพักเฉย ๆ ไม่เคลื่อนไหว ร่างกายไม่ช่วยกระตุ้นการย่อย
- กินปริมาณมากเกินไป
2. ชนิดของอาหาร
- อาหารมันและไขมันสูง → ทำให้การย่อยช้าลง
- นมและผลิตภัณฑ์นม → หากแพ้แลคโตสอาจทำให้ท้องอืดหรือท้องเสีย
- นมถั่ว เช่น นมถั่วเหลือง นมอัลมอนด์ → อาจทำให้เกิดแก๊ส
- ผักดิบ ผักปั่น → หากเคี้ยวไม่ละเอียดหรือย่อยยาก อาจทำให้ท้องอืด
- ธัญพืช/ข้าวโพด/ถั่วงอก → มักขับถ่ายออกมาโดยไม่ย่อย
3. อายุและโรคประจำตัว
- เมื่ออายุมากขึ้น กระเพาะอาหารทำงานช้าลง
- ผู้ที่เป็น เบาหวาน อาจมีภาวะเส้นประสาทที่เลี้ยงกระเพาะอาหารเสื่อม ทำให้การย่อยไม่ดี
4. ปัญหาการขับถ่าย
ท้องผูกเรื้อรัง → ทำให้เกิดแรงดันในลำไส้สูง จนท้องอืดแน่น
ความเชื่อมโยงกับโรคกรดไหลย้อน
การมีแก๊สมากในท้องจะทำให้ หูรูดระหว่างหลอดอาหารกับกระเพาะอาหารคลายตัว ผลคือ อาหารหรือน้ำย่อยไหลย้อนขึ้นไปในหลอดอาหาร เกิดอาการ กรดไหลย้อน เช่น แสบอก แสบร้อนกลางอก
วิธีแก้อาการท้องอืดเบื้องต้น
- ลุกเดินหลังรับประทานอาหาร – ช่วยกระตุ้นการบีบตัวของกระเพาะและลำไส้
- เคี้ยวอาหารให้ละเอียด – ลดโอกาสอาหารตกค้างและแก๊สสะสม
- หลีกเลี่ยงอาหารมันจัดและปริมาณมาก
- ดื่มน้ำอุ่น แทนการดื่มน้ำเย็นหรือน้ำอัดลม
- ควบคุมอาหารในผู้สูงอายุหรือผู้ป่วยเบาหวาน – กินมื้อละน้อย ๆ แต่บ่อยครั้ง
- การใช้ยาแก้ท้องอืดทั่วไป – สามารถช่วยได้บ้าง แต่ควรปรึกษาแพทย์หากอาการไม่ดีขึ้น
เมื่อไรควรพบแพทย์?
- หากคุณมีอาการต่อไปนี้ ควรรีบพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญระบบทางเดินอาหาร
- อาการท้องอืดเป็นบ่อยและเรื้อรัง
- มีอาการปวดท้องรุนแรง น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
- ท้องอืดร่วมกับ กรดไหลย้อนเรื้อรัง
- ถ่ายดำหรือมีเลือดปน
สรุป อาการท้องอืดและอาหารไม่ย่อย
อาจดูเหมือนไม่อันตราย แต่ถ้าปล่อยไว้อาจนำไปสู่โรคร้ายแรง เช่น กรดไหลย้อน หรือโรคกระเพาะเรื้อรัง การสังเกตอาการและปรับพฤติกรรมการกิน พร้อมออกกำลังกายเบา ๆ หลังมื้ออาหาร เป็นวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานดีขึ้น
รายละเอียดเพิ่มเติม กรุณาติดต่อ:
แก้ไขล่าสุด: 26 สิงหาคม 2568