คำกล่าวที่ว่า "กันไว้ดีกว่าแก้" เป็นความจริงทางการแพทย์ที่เห็นได้ชัดว่า การป้องกันไม่ให้เกิดโรคนั้นย่อมดีกว่าการรักษาเมื่อเป็นโรคแล้ว แต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเรามีความเสี่ยงจะเป็นโรคหนึ่งโรคใดก่อนที่โรคจะเกิดขึ้น
ในปัจจุบันเรามีการตรวจทางด้านเวชพันธุศาสตร์ (Genomic Medicine) ที่สามารถถอดรหัสพันธุกรรมของแต่ละคน ช่วยทำให้เราทราบล่วงหน้าถึงความเสี่ยงของการเกิดโรคต่างๆ และสามารถวางแผนป้องกัน หลีกเลี่ยงปัจจัยสาเหตุของการเกิดโรคนั้นๆ ได้แต่เนิ่นๆ
ตัวอย่างที่เป็นข่าวไปทั่วโลกในกรณีของ แอนเจลีนา โจลี (นักแสดงหญิงชาวอเมริกัน) ที่คุณแม่ของเธอเสียชีวิตด้วยมะเร็งเต้านมเมื่ออายุ 56 ปี เธอจึงได้ตรวจหารหัสพันธุกรรมของมะเร็งเต้านมซึ่งพบว่าเธอมีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งเต้านมถึงร้อยละ 87 ในตลอดอายุขัยของเธอ แอนเจลีนาจึงตัดสินใจผ่าตัดเต้านมออกทั้งสองข้างเพื่อลดความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งเต้านมจนเหลือความเสี่ยงเพียงร้อยละ 5
ยีนส่งผลต่อชีวิตของเราอย่างไร
ยีนนอกจากทำให้เรามีลักษณะเฉพาะที่ไม่เหมือนใครแล้ว ยังสามารถบอกถึงความเสี่ยงทางสุขภาพของเรา เนื่องจากโรคบางอย่าง สามารถส่งผ่านไปสู่คนในครอบครัว เช่น มะเร็ง โรคหัวใจ และโรคทางพันธุกรรมอื่นๆ
ความเข้าใจถึงความเสี่ยงดังกล่าว จะช่วยให้เราสามารถเตรียมการในการป้องกันโรคได้อย่างเหมาะสม
การตรวจยีนคืออะไร?
โดยทั่วไปการตรวจวินิจฉัยทางการแพทย์พิจารณาจากประวัติและอาการของผู้ป่วย ร่วมกับการตรวจทางห้องปฏิบัติการเป็นหลัก ส่วนการตรวจหารหัสพันธุกรรมเป็นการตรวจเพื่อหาการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติโดยการวิเคราะห์เซลล์หรือเนื้อเยื่อของคุณจากการเก็บตัวอย่างจากเลือดเซลล์จากกระพุ้งแก้ม หรือจากน้ำคร่ำในกรณีของหญิงตั้งครรภ์ และในบางกรณีอาจมีการใช้ตัวอย่างจากเส้นผม น้ำลาย หรือผิวหนัง การเก็บตัวอย่างดังกล่าวอาจเก็บได้จากที่บ้านหรือที่โรงพยาบาลซึ่งจะถูกส่งต่อไปยังห้องปฏิบัติการที่โรงพยาบาลเพื่อทำการทดสอบและวิเคราะห์โดยผู้เชี่ยวชาญด้านเวชพันธุศาสตร์ ซึ่งจะพบกับผู้ป่วย (ผู้รับการตรวจ) เพื่อแจ้งผลการตรวจและให้คำปรึกษาต่อไป
การตรวจยีนมีประโยชน์อย่างไร
การตรวจรหัสพันธุกรรมช่วยให้แพทย์ได้ข้อมูลที่แม่นยำและเชื่อถือได้สำหรับใช้ในการให้คำแนะนำเรื่องการรักษาหรือการตรวจติดตามผล
ประโยชน์สำคัญของการตรวจพันธุกรรม :
- ช่วยคาดการณ์ถึงสุขภาพในอนาคต ทำให้วางแผนในการป้องกันโรคได้อย่างเหมาะสม
- ลดความเสี่ยงของการแพ้ยาและช่วยคาดการณ์ถึงการตอบสนองต่อยา ทำให้เลือกยาและปริมาณยาได้อย่างเหมาะสม
- เป็นแนวทางในการวางแผนให้กับบุคคลในครอบครัวเมื่อตรวจพบโรคและภาวะพันธุกรรมบางอย่าง
การเข้าใจยีนของเราจะช่วยให้ทุกคนเข้าใจเรื่องสุขภาพของตนและของครอบครัว
ผู้ที่จะได้ประโยชน์จากการตรวจหารหัสพันธุกรรม ได้แก่
คู่สามีภรรยาที่วางแผนจะสร้างครอบครัว - การตรวจรหัสพันธุกรรมจะเกิดประโยชน์ดังนี้ :
- ค้นหาว่าผู้ที่จะเป็นพ่อและแม่นั้นจะมียีนผิดปกติที่สามารถส่งต่อโรคไปยังลูกหรือไม่
- ค้นหาความผิดปกติของรหัสพันธุกรรมในตัวอ่อนก่อนฝังเข้าสู่โพรงมดลูก ในกรณีที่ผสมตัวอ่อนด้วยเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น จากการทำเด็กหลอดแก้ว
- การตรวจหาความผิดปกติของรหัสพันธุกรรมที่จะก่อโรคในทารก
- การค้นหาโรคทางพันธุกรรมในทารกที่ยังอยู่ในครรภ์มารดา
ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมหรือผู้ที่สนใจต้องการทราบว่าตนมีโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมต่างๆ เหล่านี้หรือไม่
- โรคหัวใจ มะเร็ง เบาหวาน และอื่นๆ
- ในผู้ที่เป็นโรคแล้วต้องการตรวจหาว่าเกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรมหรือไม่
- ผู้ที่ต้องการทราบว่า โรคที่เป็นจะมีโอกาสรุนแรงมากน้อยเพียงใด
- ช่วยให้แพทย์เข้าใจว่า ยาชนิดใดและขนาดไหนที่เหมาะสมที่สุดสำหรับคุณ
การบริการตรวจยีนที่โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์
ที่บำรุงราษฎร์ การตรวจยีนดำเนินการในห้องปฏิบัติการของโรงพยาบาลที่ได้รับการรับรองระดับโลก โดยแพทย์เฉพาะทางด้านเวชพันธุศาสตร์ ทำให้แปลผลได้อย่างแม่นยำ ร่วมกับทีมแพทย์เฉพาะทางทุกสาขาที่เกี่ยวข้องในการให้คำแนะนำในการดูแลสุขภาพและการรักษาแบบองค์รวม
ที่บำรุงราษฎร์ เราใช้เทคโนโลยี Next-Generation Sequencing (NGS) เพื่อวิเคราะห์การถอดรหัสของยีนจำนวนมากในเวลาเดียวกัน กระบวนการนี้รวดเร็วและแม่นยำ ทำให้แพทย์ได้รับผลการตรวจโดยเร็ว ช่วยให้สามารถประเมินความเสี่ยงของโรค ทั้งในปัจจุบันและอนาคตได้แต่เนิ่นๆ
ศูนย์พันธุศาสตร์เชิงป้องกันและสุขภาพครอบครัว ให้บริการที่ครอบคลุมตั้งแต่การวินิจฉัย การให้คำปรึกษา การตรวจคัดกรองโรคการประเมินความเสี่ยงของโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม และการทดสอบทางเภสัชพันธุศาสตร์สำหรับการเลือกใช้ยา การปรับขนาดยา และการป้องกันการแพ้ยา ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคทางพันธุกรรมและผู้ที่ใส่ใจสุขภาพของตนเองและครอบครัวจึงนับเป็นผู้ที่จะได้ประโยชน์อย่างมากจากบริการดังกล่าว