มะเร็งเต้านมในระยะแรกๆ มักไม่มีอาการของโรค การค้นหามะเร็งเต้านมตั้งแต่เริ่มแรกก่อนมีอาการ หรือที่เรียกว่า Early detection นั้นสามารถลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยได้ 30–60% ในประเทศไทยแพทย์แนะนำให้บุคคลที่มีอายุ 35 – 40 ปี เข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมและทำการคัดกรองทุก 1 ปี

ทำไมต้องตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม

มะเร็งเต้านมเป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้หญิง และมักไม่แสดงอาการในระยะเริ่มแรก การตรวจคัดกรองเต้านมเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการตรวจพบความผิดปกติแต่เนิ่นๆ หรือที่เรียกว่า Early Detection ซึ่งช่วยลดอัตราการเสียชีวิตได้ถึง 30–60% ในอดีต ผู้ป่วยมักมาพบแพทย์เมื่อมีอาการ ทำให้หลายรายตรวจพบโรคในระยะท้าย ส่งผลให้การรักษามีข้อจำกัด ปัจจุบันแนวทางการตรวจคัดกรองจึงเป็นหัวใจสำคัญในการป้องกันและรักษามะเร็งเต้านม

ควรเริ่มตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมเมื่อไหร่

• สหรัฐอเมริกา แนะนำให้เริ่มตรวจคัดกรองตั้งแต่อายุ 40–50 ปี
• ประเทศไทย พบว่าผู้หญิงไทยมีแนวโน้มเป็นมะเร็งเต้านมในวัยที่น้อยกว่าชาวตะวันตก

ดังนั้นแพทย์จึงแนะนำให้ผู้หญิงไทยเริ่มตรวจคัดกรองตั้งแต่อายุ 35–40 ปี และตรวจเป็นประจำ ทุก 1 ปี

วิธีการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมมาตรฐาน

1. การตรวจร่างกาย โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
2. การตรวจด้วยภาพรังสี ได้แก่
   • แมมโมแกรม (Mammogram)
   • อัลตราซาวด์เต้านม (Breast Ultrasound / Automated Breast Ultrasound - ABUS) ซึ่งมีความไวในการตรวจหามะเร็งเต้านมสูงถึง 95%

การแปลผลการตรวจ (BI-RADS Classification)

สมาคมรังสีแพทย์อเมริกา (ACR) กำหนดระบบรายงานผลการตรวจเต้านม เรียกว่า BI-RADS ซึ่งแบ่งความเสี่ยงเป็นระดับดังนี้:

• Class 0: ข้อมูลไม่เพียงพอ ต้องตรวจเพิ่มเติม
• Class 1: ปกติ (โอกาสเป็นมะเร็ง = 0%)
• Class 2: พบความผิดปกติเล็กน้อย แต่ไม่ใช่มะเร็ง
• Class 3: มีโอกาสเป็นมะเร็งมากกว่า 0% แต่น้อยกว่าหรือเท่ากับ 2%
• Class 4: มีโอกาสเป็นมะเร็ง 2–95%
• Class 5: มีโอกาสเป็นมะเร็งมากกว่า 95%
• Class 6: ยืนยันแล้วว่าเป็นมะเร็ง (ตรวจจากชิ้นเนื้อ)

ควรตรวจบ่อยแค่ไหน

• Class 1: ตรวจซ้ำทุก 1–2 ปี
• Class 3: ตรวจติดตามทุก 6 เดือน
• Class 4 และ 5: ต้องตรวจเพิ่มเติมและวินิจฉัยทันที ความถี่ในการตรวจขึ้นอยู่กับผลการตรวจครั้งก่อนและปัจจัยเสี่ยงของผู้ป่วยแต่ละคน

สรุป: มะเร็งเต้านมตรวจพบเร็ว รักษาได้
มะเร็งเต้านมเป็นโรคที่สามารถรักษาให้หายขาดได้ หากตรวจพบในระยะเริ่มแรก การตรวจคัดกรองเป็นประจำจึงเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันและเพิ่มโอกาสการรักษาให้ได้ผลสูงสุด

คำแนะนำ: ผู้หญิงอายุ 35 ปีขึ้นไป ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสุขภาพที่ดีและโอกาสในการรักษาที่มากกว่า

สนับสนุนโดย พญ. ปิยวรรณ เกณฑ์สาคู
แพทย์ชำนาญการด้านศัลยศาสตร์เต้านม