ความแตกต่างระหว่างการผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าบางส่วน กับ เปลี่ยนผิวข้อเข่าทั้งข้อ คือ หากข้อเข่าเสื่อมเฉพาะส่วนก็จะเปลี่ยนผิวข้อบางส่วน และหากเสื่อมทั้งข้อก็จะเปลี่ยนข้อเข่าทั้งข้อ แพทย์เป็นผู้ประเมินอาการเสื่อมว่าเป็นมากหรือเป็นน้อย โดยดูจากภาพเอกซเรย์และภาพถ่าย MRI ประกอบว่ายืนยันว่าข้อเข่าคนไข้เสื่อมเฉพาะส่วนจริงๆ หรือทั้งข้อ

ข้อเข่าเสื่อม ถือเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรคนี้

สาเหตุของภาวะข้อเข่าเสื่อม

• อายุที่เพิ่มมากขึ้น เป็นปัจจัยสำคัญ
• การใช้งานข้อเข่าอย่างหนัก เช่น การนั่งพับเพียบ นั่งยองเป็นประจำ
• น้ำหนักตัวที่มากขึ้น ส่งผลให้ข้อเข่าต้องรับน้ำหนักมากกว่าปกติ
• เมื่อใช้งานข้อเข่าอย่างหนักร่วมกับอายุที่มากขึ้น และน้ำหนักตัวที่สูง จะส่งผลให้ข้อเริ่มสึกหรอ และเกิดภาวะข้อเข่าเสื่อมตามมา

 

การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่า มีกี่แบบ?

การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่า แบ่งออกเป็น 2 แบบ

1. การเปลี่ยนเฉพาะบางส่วน
2. การเปลี่ยนทั้งข้อ

ซึ่งจะพิจารณาตามระดับความเสื่อมของข้อเข่าแต่ละราย เปรียบเทียบให้เห็นภาพง่ายๆ เหมือนกับการรักษาฟัน หากฟันผุเฉพาะจุด ทันตแพทย์ก็เพียงอุดฟัน เปรียบได้กับการเปลี่ยนข้อเข่าบางส่วน แต่ถ้าฟันผุทั้งซี่ ก็ต้องใส่ครอบฟัน ซึ่งเปรียบเสมือนการเปลี่ยนข้อเข่าทั้งข้อ

 

การวินิจฉัยก่อนผ่าตัด

• แพทย์จะทำการประเมินระดับความเสื่อมของข้อเข่า อาการของผู้ป่วย และพฤติกรรมในชีวิตประจำวันร่วมด้วย
• พร้อมตรวจภาพถ่ายเอกซเรย์ และ MRI เพื่อยืนยันตำแหน่งและระดับความเสื่อมว่าควรเปลี่ยนเฉพาะส่วนหรือเปลี่ยนทั้งข้อ

 

ข้อดีของการผ่าตัดเปลี่ยนเฉพาะผิวข้อเข่า

• ความเจ็บปวดและระบมหลังผ่าตัดน้อยกว่า
• ฟื้นตัวได้เร็ว
• ข้อเข่าหลังผ่าตัดจะมีลักษณะใกล้เคียงข้อเข่าธรรมชาติ
• รูปร่างขาและการบิดเบี้ยวจะกลับสู่ปกติ
• ลดการเสื่อมของข้ออื่นๆ ตามมา

สำหรับท่านที่สงสัยว่าตนเองอาจมีภาวะข้อเข่าเสื่อม หรือมีอาการผิดปกติบริเวณข้อเข่า สามารถเข้ารับการตรวจและปรึกษาได้ที่ ศูนย์ข้อเสื่อมและข้อเทียม โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ หรือ ศูนย์ Advance Arthritis and Arthroplasty ซึ่งมีทีมแพทย์พร้อมให้คำปรึกษาและแนวทางการรักษาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล

โดย ศ.นพ. อารี ตนาวลี 
ศัลยศาสตร์กระดูกและข้อ และการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม