โรคตับอ่อนอักเสบเป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบของเซลล์ตับอ่อน โดยแบ่งเป็นการอักเสบชนิดเฉียบพลันและการอักเสบชนิดเรื้อรัง
ตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลัน
เป็นอาการที่ตับอ่อนมีการอักเสบที่เกิดขึ้นโดยทันที โดยจะมีอาการบวมและมีการทำลายเนื้อเยื่อของตับอ่อน
- อาการแสดงของโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลัน
o ปวดท้องอย่างรุนแรงและเกิดขึ้นปัจจุบันทันด่วน อาจปวดร้าวไปที่หลังได้ อาการปวดมักจะเป็นอยู่ประมาณ 2-3 วัน
o คลื่นไส้ อาเจียน
o มีไข้
- การวินิจฉัยโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเฉียบพลัน
o การซักประวัติอาการและการตรวจร่างกาย
o การตรวจทางห้องปฏิบัติการ รวมถึงการเจาะเลือดเพื่อตรวจเอนไซม์ amylase และ lipase
o การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์
ตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรัง
เป็นอาการที่ตับอ่อนมีการอักเสบอย่างต่อเนื่องเรื้อรัง อาจเกิดต่อเนื่องจากการอักเสบเฉียบพลันที่รักษาไม่หายเนื่องจากสาเหตุยังคงอยู่ เช่น ผู้ป่วยยังคงดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์อยู่
- อาการแสดงของโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรัง
o ปวดท้องแบบเป็นๆ หายๆ หรือปวดตลอดเวลา หรือปวดเป็นครั้งคราว
o อุจจาระเป็นสีเทาหรือสีซีดๆ อาจมีไขมันปนออกมากับอุจจาระ
o น้ำหนักตัวลดลง
- การวินิจฉัยโรคตับอ่อนอักเสบชนิดเรื้อรัง
o การซักประวัติอาการและการตรวจร่างกาย
o การเจาะเลือดตรวจเอนไซม์ amylase และ lipase
o การทำอัลตราซาวนด์เพื่อตรวจว่าเป็นโรคอื่นที่อาจทำให้มีอาการหรือไม่ เช่น
นิ่วในถุงน้ำดี
o การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์
ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคตับอ่อนอักเสบ
- โรคนิ่วในถุงน้ำดี ซึ่งทำให้เกิดการอุดตันและการอักเสบของท่อตับอ่อน จนในที่สุดกลายเป็นสาเหตุของตับอ่อนอักเสบ
- การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นประจำ
แนวทางการรักษา
- งดการรับประทานอาหารและน้ำเพื่อลดการทำงานของตับอ่อน
- ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำเพื่อรักษาสมดุลของร่างกายและป้องกันร่างกายขาดน้ำ
- ให้ยาบรรเทาปวด
- หากผู้ป่วยยังดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นประจำ ต้องงดโดยเด็ดขาด
- ในกรณีที่ตรวจพบนิ่วในถุงน้ำดีควรทำการผ่าตัดทันที เพื่อช่วยให้อาการตับอ่อนอักเสบทุเลาลง
ข้อมูลที่เกี่ยวข้อง