bih.button.backtotop.text

Bumrungrad Podcast EP.30 ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ รู้ทัน ก่อนมะเร็งมาเยือน

มะเร็งลำไส้ใหญ่ ภัยเงียบที่ไม่ควรมองข้าม เพื่อเป็นการป้องกันและรู้ทันโรค วันนี้ Bumrungrad Podcast มาพร้อมข้อแนะนำในการป้องกันตัวเอง รวมถึงวิธีการดูแลสุขภาพในระบบลำไส้ของเรา


มะเร็งลำไส้ใหญ่ คือภัยเงียบที่คุกคามคนไทยติดอันดับ 4 ของผู้ป่วยมะเร็งในแต่ละปี ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักไม่รู้ตัวว่าเป็นจนกระทั่งเริ่มแสดงอาการและกว่าจะตรวจพบกับมักเข้าสู่ระยะที่ 3 ซึ่งทำให้เสี่ยงกับการเสียชีวิตมากขึ้น

เพื่อเป็นการป้องกันและรู้ทันโรคก่อนที่จะสาย วันนี้มาพร้อมข้อแนะนำในการป้องกันตัวเองและคนที่คุณรักจากมะเร็งลำไส้ใหญ่ โดยการตรวจสุขภาพลำไส้ รวมถึงวิธีการดูแลสุขภาพในระบบลำไส้ของเรา พบกับแพทย์ผู้ชำนาญการด้านอายุรศาสตร์ โรคระบบทางเดินอาหารและตับจากโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ นพ. จักรพันธ์ โอแสงธรรมนนท์


อยากให้คุณหมอให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับมะเร็งลำไส้ใหญ่ ว่ามีความอันตรายยังไง และทำไมถึงเรียกว่าเป็นภัยเงียบที่คุณผู้ฟังต้องระมัดระวังตัวเป็นพิเศษ


มะเร็งลำไส้ใหญ่ ส่วนใหญ่เกิดจากเซลล์เยื่อบุผนังลำไส้มีการเปลี่ยนแปลงและเจริญเติบโตผิดปกติ กลายเป็นติ่งเนื้อเล็กๆ ที่เรียกว่า polyps ติ่งเนื้อนี้ถ้าเราไม่ได้เอาออก มันจะค่อยๆ ลาม ทะลุผนังลำไส้ หรือแพร่กระจายต่อไปยังต่อมน้ำเหลือง ตับ ปอด เยื่อบุช่องท้อง สมอง หรือกระดูกได้

โดยส่วนใหญ่แล้วติ่งเนื้อนี้จะไม่มีอาการ คนไข้ส่วนใหญ่คิดว่าไม่มีอาการก็เลยไม่มาหาแพทย์ เพราะติ่งเนื้อมันโตขึ้นคนไข้ก็จะเริ่มมีอาการ เช่น ถ่ายผิดปกติ มีเลือด หรือมีขนาดอุจจาระเล็กลง หลังจากนั้นก็จะเริ่มแพร่กระจาย จนทำให้คนไข้มาพบแพทย์ในระยะหลังๆ ซึ่งจะทำให้การรักษาที่ยาก หรือทำให้แพทย์ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้


สาเหตุที่ทำให้เกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ มีสาเหตุมาจากอะไรคและใครถือว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงบ้าง


ส่วนใหญ่แบ่งเป็นกลุ่มที่มีภาวะแวดล้อมกับทางพันธุกรรม
ภาวะแวดล้อม เช่น
  • คนไข้ที่กินเนื้อแดง หรืออาหารแปรรูป เช่น แฮม ไส้กรอก
  • คนไข้ที่มีภาวะอ้วน การเป็นเบาหวานมีภาวะดื้ออินซูลิน
  • การสูบบุหรี่มาเป็นระยะเวลานาน การดื่มสุราเป็นเวลานาน
  • คนไข้ที่มีอายุมากกว่า 45 ปีขึ้นไป

กลุ่มเกิดจากพันธุกรรม
  • ผู้ที่มีประวัติติ่งเนื้อในลำไส้ มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ พบว่าถ้ามีญาติพี่น้องสายตรง เช่น พ่อแม่ พี่น้อง เป็นมะเร็งลำไส้ มีโอกาสเกิดโรคสูงขึ้น หรือญาติที่เป็น 2 คนขึ้นไป ก็โอกาสสูงขึ้น
  • กลุ่มที่เป็น Inflammatory bowel disease คือ ลำไส้อักเสบเรื้อรัง
  • ผู้ที่ได้รับการฉายแสงช่องท้องตั้งแต่วัยเด็ก
  • ผู้ป่วย cystic fibrosis


นอกจากอาการถ่ายผิดปกติ ถ่ายมีเลือดแล้ว มีสัญญาณเตือนอะไรอีกไหม 

หมอแนะนำว่าควรมาพบแพทย์เมื่อ คนไข้ที่ปกติถ่ายปกติอยู่ๆ กลายเป็นท้องผูกหรือท้องเสีย รู้สึกถ่ายไม่สุด หรือมีเลือดสีแดงหรือดำ อุจจาระมีลักษณะแคบลง มีการปวดท้อง ท้องอืด แน่นท้อง น้ำหนักลดไม่ทราบสาเหตุ มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน
ถ้าปวดท้องบ่อยๆ ปวดกด เป็นบ่อยๆ แบบนี้ ก็มีโอกาสเป็น หมอต้องดูตำแหน่งอาการด้วย


มีวิธีตรวจมะเร็งลำไส้ใหญ่กี่วิธี

โดยทั่วไปมีอยู่ 4‑5 วิธี
  1. ตรวจอุจจาระ: ข้อดีคือไม่ต้องระวังเรื่องอาหารหรือยา แนะนำทำทุกปี
  2. ส่องกล้องลำไส้ใหญ่: ถ้าไม่พบความผิดปกติ ตรวจซ้ำได้ทุก 10 ปี
  3. CT colonography: ตรวจด้วยเอกซ์เรย์คอมพิวเตอร์ ตรวจซ้ำทุก 5 ปี
  4. ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย: คล้ายข้อ 2 แต่เฉพาะลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย ตรวจซ้ำทุก 5 ปี
  5. ตรวจผสม (ส่องกล้อง + ตรวจอุจจาระ): ตรวจซ้ำทุก 10 ปี

สำหรับผู้ไม่มีความเสี่ยงจากปัจจัยข้างต้น สามารถตรวจได้ตามความเหมาะสมเดิมแนะนำอายุ 50+ แต่ปี 2020 สมาคมส่องกล้องในอเมริกาแนะนำเริ่มที่ 45+ พบว่า ส่องกล้องตอน 45+ ลดมะเร็งได้ 3 คนต่อพันคน ลดการตาย 1 คนต่อพัน ดังนั้นแนะนำเริ่มที่อายุ 45 ปี


แล้วการส่องกล้องลำไส้ใหญ่สำคัญยังไง

ข้อดีคือเห็นติ่งเนื้อในระยะเริ่มต้น คนไข้กังวลว่ากลัวเจ็บ หมอให้นอนหลับตอนส่อง 1‑2 ชั่วโมง ใช้เวลา 20‑30 นาที
ถ้าพบติ่งเนื้อต่ำกว่า 2 ซม. สามารถตัดชิ้นเนื้อได้เลย ถ้ามากกว่า 2 ซม. ต้องใช้เครื่องมือพิเศษ หลังรักษาพักฟื้น แล้วแพทย์จะคุยรายละเอียดการรักษาเพิ่มเติม


สำหรับผู้สนใจตรวจสุขภาพลำไส้ใหญ่ ต้องเตรียมตัวอย่างไร 

หมอแนะนำให้มาพบแพทย์ประเมินก่อน ตรวจ ASA Class ประเมินความแข็งแรง เช่น สูบบุหรี่ ดื่มสุรา โรคประจำตัว เบาหวาน ความดัน หัวใจ ปอด ตั้งครรภ์ มีการใช้ยาละลายลิ่มเลือดหรือไม่ แนะนำดูแลลำไส้ด้วย
  • กินครบหมู่
  • ออกกำลังกาย
  • เลี่ยงอ้วน ควบคุมน้ำตาล
  • หลีกเลี่ยงเนื้อแดง/แปรรูป
  • งดบุหรี่/สุรา
  • กินผักผลไม้ เพิ่ม folic acid, วิตามินบี, แคลเซียม, นม/นมโปรดักต์
  • ดื่มกาแฟช่วยลดมะเร็งลำไส้

ได้รับข้อมูลแน่นๆ ไปแล้ว เรื่องตรวจลำไส้ใหญ่ช่วยคัดกรองก่อนเป็นปัญหาใหญ่ โดยเฉพาะผู้ฟังอายุ 45+ ตรวจแบบเจาะจงแม้ไม่มีอาการ ก็ช่วยป้องกันอันตรายและลดความเสี่ยง โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์พร้อมดูแลคุณด้วยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ วินิจฉัยแม่นยำและใส่ใจค่ะ

ขอขอบคุณ 
นพ. จักรพันธ์ โอแสงธรรมนนท์
แพทย์ผู้ชำนาญด้านอายุรศาสตร์ โรคระบบทางเดินอาหารและตับ


 
Layout-BI-Podcast-Badge_Spotify-360x118.png  Layout-BI-Podcast-Badge_YouTube-360x118.png  Layout-BI-Podcast-Badge_Apple-Podcasts-360x118.png

Layout-BI-Podcast-Badge_Google-Podcasts-360x118.png  Layout-BI-Podcast-Badge_Anchor-360x118.png  Layout-BI-Podcast-Badge_Blockdit-360x118.png




 
รายละเอียดเพิ่มเติม กรุณาติดต่อ:

แก้ไขล่าสุด: 30 มิถุนายน 2568

แพ็กเกจที่เกี่ยวข้อง

Related Health Blogs