หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด Da Vinci ได้ผ่านการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา (USFDA) ในปี 2543 ว่าปลอดภัยและมีประสิทธิภาพในการใช้ผ่าตัดรักษาผู้ป่วย พร้อมทั้งมีผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์นี้มามากกว่า 6 ล้านคนทั่วโลก โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์เองก็ได้นำระบบหุ่นยนต์นี้เข้ามาใช้ในการรักษาผู้ป่วยตั้งแต่ปี 2559

หุ่นยนต์ da Vinci คืออะไร

da Vinci เป็นหุ่นยนต์ช่วยศัลยแพทย์ในการผ่าตัด สามารถทำการผ่าตัดได้ในหลายอวัยวะ โดยศัลยแพทย์ทำการผ่าตัดผ่านหุ่นยนต์ซึ่งมีแขนกลที่สามารถหมุนและโค้งงอเครื่องมือได้ถึงเจ็ดทิศทางคล้ายมือมนุษย์ และศัลยแพทย์จะควบคุมการเคลื่อนไหวของแขนกลหุ่นยนต์ผ่านหน้าจอภาพสามมิติที่มีความลึกและคมชัด

หุ่นยนต์ da Vinci ดีอย่างไร

• การผ่าตัดมีความแม่นยำและปลอดภัยสูง เนื่องจากศัลยแพทย์สามารถมองเห็นภาพอวัยวะภายในได้อย่างชัดเจนผ่านจอ 3 มิติ
• แขนกลหุ่นยนต์สามารถเคลื่อนไหวโค้งงอและหมุนได้ถึง 7 ทิศทาง โดยเฉพาะการผ่าตัดที่มีความสลับซับซ้อนหรืออยู่ในตำแหน่งที่เข้าถึงยาก
• ลดภาวะแทรกซ้อนภายหลังการผ่าตัด
• ผู้ป่วยเสียเลือดน้อยและฟื้นตัวเร็วขึ้นเนื่องจากเป็นการผ่าตัดแผลเล็ก ประมาณ 1 เซนติเมตร

หุ่นยนต์ da Vinci ทำงานอย่างไร

หุ่นยนต์ da Vinci ประกอบด้วย 3 ส่วนสำคัญที่ทำงานประสานกันเป็นระบบ คือ

1. ส่วนควบคุมการผ่าตัด (surgeon console) สำหรับศัลยแพทย์นั่งควบคุมการเคลื่อนไหวของแขนกลหุ่นยนต์ผ่านจอที่ให้ภาพ 3 มิติความละเอียดสูง ซึ่งอยู่ข้างเตียงผู้ป่วยภายในห้องผ่าตัด
2. ส่วนของแขนกลหุ่นยนต์ข้างเตียงผู้ป่วย (patient cart) ประกอบด้วยแขนกล 4 แขน โดยแขนที่หนึ่งใช้ถือกล้องเพื่อส่งภาพอวัยวะภายในของผู้ป่วยออกไปยังจอภาพให้ศัลยแพทย์เห็น ส่วนอีกสามแขนใช้ถือเครื่องมือสำหรับการผ่าตัดที่ควบคุมโดยศัลยแพทย์ในคอนโซล
3. ระบบควบคุมภาพ (vision cart) เป็นคอมพิวเตอร์ส่วนกลางที่เปรียบเสมือนสมองของระบบ da Vinci ทำหน้าที่เชื่อมต่อการสื่อสารระหว่างส่วนประกอบต่างๆ รวมถึงระบบภาพ 3 มิติความละเอียดสูง

ในการผ่าตัดเครื่องมือผ่าตัดขนาดจิ๋วที่ติดอยู่ปลายแขนกลจะถูกนำเข้าไปในร่างกายผู้ป่วยผ่านรูแผลเปิดขนาดเล็กประมาณ 1 เซนติเมตร ระบบ da Vinci จะถ่ายทอดการเคลื่อนไหวของมือศัลยแพทย์ทันทีจาก ส่วนควบคุมการผ่าตัดไปยังเครื่องมือเหล่านี้ การผ่าตัดในตำแหน่งที่ซับซ้อน คับแคบหรือลึกจึงทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ

หุ่นยนต์ da Vinci เหมาะกับใคร

หุ่นยนต์ da Vinci สามารถใช้ช่วยศัลยแพทย์ผ่าตัดรักษาโรคได้แทบทุกระบบอวัยวะ ยกตัวอย่างเช่น

• โรคระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งที่ไต, ต่อมหมวกไต, ท่อไต, กระเพาะปัสสาวะ, ต่อมลูกหมาก
• โรคระบบทางเดินอาหารส่วนต้นและส่วนปลาย เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งหลอดอาหาร , กระเพาะอาหาร, ลำไส้เล็ก, ลำไส้ใหญ่, ทวารหนัก, การผ่าตัดไส้เลื่อน
• โรคระบบตับ น้ำดี ตับอ่อน เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งตับ ,ตับอ่อน ,ถุงน้ำดี นิ่วในถุงน้ำดี
• โรคทางนรีเวช เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งรังไข่, มดลูก, ท่อนำไข่, การผ่าตัดเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่, ภาวะอุ้งเชิงกรานหย่อน
• โรคระบบทางเดินหายใจและทรวงอก เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งปอด ,ผนังทรวงอก
• การผ่าตัดอื่นๆ เช่น การผ่าตัดลดน้ำหนัก การผ่าตัดรักษาโรคกรดไหลย้อน ม้าม