การตรวจยีนระดับโมเลกุลหรือว่าการตรวจยีนในมะเร็งปอดมีความสำคัญมากสำหรับคนไข้ในทุกระยะ การตรวจมะเร็งปอดหากทราบว่ายีนไหนผิดปกติหรือว่าเป็นยีนกลายพันธุ์ ก็จะทำให้เราสามารถเลือกยาพุ่งเป้า หรือยาภูมิคุ้มกันบำบัด เพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษามะเร็ง และลดผลข้างเคียงที่จะเกิดขึ้นได้
การตรวจยีนมะเร็งปอดมีกี่แบบ?
- การตรวจยีนเดียว (Single gene)
- Small panel ตรวจประมาณ 10 - 50 ยีน
- Large panel ตรวจมากกว่า 300 ยีนขึ้นไป
การเลือกตรวจยีนก็ขึ้นอยู่กับคนไข้ แพทย์จะเป็นผู้ช่วยในการตัดสินใจหรือว่าช่วยแนะนำว่าคนไข้ควรที่จะตรวจ panel แบบไหน จะตรวจแต่ละอย่างมีความแตกต่างกันในแง่ของ ระยะเวลาในการตรวจ หรือ เรื่องของค่าใช้จ่าย แพทย์สามารถแนะนำกับคนไข้ได้ว่าควรที่จะตรวจยีนแบบไหน
การตรวจยีนกลายพันธุ์ของมะเร็ง สามารถตรวจได้ 2 วิธี
- ตรวจจากชิ้นเนื้อ (Biopsy) ตัวเนื้อมะเร็งเพื่อที่จะมาตรวจยีนกลายพันธุ์
- ตรวจจากเลือดเพื่อที่จะหา DNA มะเร็ง เพื่อที่จะมาดูยีนกลายพันธุ์ของมะเร็ง
การตรวจมะเร็งปอดและดูเรื่องของยีนกลายพันธุ์ ใช้ในการวางแผนการรักษามะเร็งปอด ดังนี้
- กรณีไม่พบยีนกลายพันธุ์ การให้ยาเคมีบำบัด ถ้ามะเร็งบางชนิดที่ไม่ได้มียีนกลายพันธุ์ หรือตรวจไม่พบยีนกลายพันธุ์ เคมีบำบัดก็ยังเป็นการรักษาหลัก
- การรักษาด้วยภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) เป็นการรักษา การให้ยาเพื่อที่จะเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกันของร่างกายตัวเอง เพื่อช่วยให้กำจัดมะเร็งได้ดีขึ้น
- ตรวจพบยีนกลายพันธุ์ หากตรวจพบยีนที่มีการกลายพันธุ์ ก็จะเลือกยาที่ตรงกับยีน หรือว่า Targeted Therapy หรือว่ายาพุ่งเป้า เพื่อจะกำจัดมะเร็งได้อย่างตรงจุด
ที่โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ เป็น
การรักษามะเร็งปอดแบบจำเพาะบุคคล หรือว่า Personalized Medicine คนไข้บางราย อาจจะได้ยาเคมีบำบัด หรือคนไข้บางรายอาจจะเหมาะกับการให้ยาเคมีบำบัดร่วมกับการให้ยา Targeted Therapy หรืออาจจะเป็นการให้ยา Targeted Therapy อย่างเดียว โดยที่ไม่ต้องได้รับยาเคมีบำบัด หรือว่าอาจจะเป็นยา Immunotherapy หรือว่าภูมิคุ้มกันบำบัดอย่างเดียวก็ได้ การที่เรารู้ยีนกลายพันธุ์ของมะเร็ง สามารถทำให้เราเลือกยาได้อย่างเหมาะสม ลดการใช้ยาที่จะเกิดผลข้างเคียงต่อคนไข้โดยที่ไม่จำเป็น ช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตได้
โดย
พญ. ปิยะนุช จิตต์เที่ยง แพทย์เฉพาะทางด้านมะเร็งวิทยา
รายละเอียดเพิ่มเติม กรุณาติดต่อ:
แก้ไขล่าสุด: 16 มิถุนายน 2568