ท่อน้ำตาอุดตัน เป็นภาวะของการอุดตันในท่อน้ำตา ทำให้น้ำตาไม่สามารถระบายออกได้ จึงทำให้มีน้ำตาไหลหรือน้ำตาคลอตลอดเวลา หากรุนแรงก็อาจทำให้เกิดการระคายเคืองหรืออักเสบ ภาวะนี้พบได้ตั้งแต่เด็กแรกเกิดไปจนถึงผู้ใหญ่
สาเหตุท่อน้ำตาอุดตัน
- ลิ้นเปิดปิดในท่อน้ำตาไม่เปิด ซึ่งเป็นปัญหาที่พบมากในเด็กทารก
- ความผิดปกติทางกายวิภาคที่บริเวณรูท่อน้ำตา บริเวณถุงน้ำตา หรือรูบริเวณทางเดินน้ำตา
อาการท่อน้ำตาอุดตัน
ในเด็กทารกจะมีน้ำตาไหลมาก ตาแฉะ โดยที่ไม่ได้ร้องไห้ สำหรับผู้ใหญ่จะมีน้ำตาไหลตลอดเวลา ในรายที่เป็นมากและเรื้อรังจะมีอาการระคายเคืองตลอดเวลาจากการคั่งค้างของเสีย ถ้าไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้เกิดการอักเสบจนกลายเป็นฝีหนอง ซึ่งอาจลุกลามเข้าไปในดวงตา และทำให้เกิดอาการรุนแรงหรือติดเชื้อในตาได้
การรักษาท่อน้ำตาอุดตัน
ในเด็กทารก การรักษาอาจเริ่มต้นจากให้คุณพ่อคุณแม่นวดท่อน้ำตา ซึ่งโดยทั่วไป 80-90% จะหายเป็นปกติ หากยังไม่หายในช่วงขวบปีแรก แพทย์จะใช้วิธีการแยงท่อน้ำตา ซึ่งโดยส่วนใหญ่มักหายขาด ในกรณีที่ยังไม่หายอาจใช้วิธีใส่ท่อซิลิโคนคาไว้ในท่อน้ำตา แต่ถ้ารักษาทุกวิธีแล้วยังไม่ได้ผล อาจต้องใช้การผ่าตัดในที่สุด
สำหรับผู้ใหญ่ การรักษาท่อน้ำตาอุดตันมักต้องใช้วิธีการผ่าตัด ซึ่งมีอยู่ 2 วิธี ได้แก่
- การรักษาแบบเก่า เป็นวิธีการผ่าตัดกรีดตาจากทางด้านนอก ซึ่งวิธีนี้ทำให้เกิดแผลเป็น
- การรักษาแบบใหม่ เป็นการผ่าตัดทางเชื่อมท่อน้ำตาโดยการส่องกล้องขนาดเล็กที่เรียกว่า เอ็นโดสโคป (endoscope) เข้าไปในช่องจมูกแคบๆ และทำทางระบายท่อน้ำตาใหม่ ซึ่งวิธีนี้จะไม่มีแผลเป็น ฟื้นตัวได้เร็วกว่า และแผลหายเร็วกว่าการรักษาแบบเก่า
อย่างไรก็ดี แพทย์จะเป็นผู้พิจารณาวิธีการรักษาที่เหมาะสมให้กับผู้ป่วยแต่ละราย