การผ่าตัดโดยการส่องกล้องหรือ LRP ที่ทันสมัยและช่วยให้ผู้ป่วยเจ็บน้อยลง กำลังเป็นหนึ่งในวิธีการรักษามะเร็งต่อมลูกหมากที่ปลอดภัยและได้ผลสูงสุด โรคมะเร็งต่อมลูกหมากอาจได้รับความสนใจจากสื่อน้อยกว่าโรคอื่น ๆ แต่มะเร็งชนิดนี้กลับพบมากเป็นอันดับต้น ๆ ในบรรดาโรคมะเร็งที่เกิดกับผู้ชายทั้วโลกโดยเฉพาะในประเทศแถบตะวันตก (ในสหรัฐฯ มะเร็งต่อมลูกหมากเป็นมะเร็งที่พบมากที่สุด ขณะที่ชายไทยพบมากเป็นอันดับที่ห้า)

 

• เกี่ยวกับมะเร็งต่อมลูกหมาก
• การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก

 

เกี่ยวกับมะเร็งต่อมลูกหมาก

ต่อมลูกหมากมีขนาดเท่าผลเกาลัดอยู่ตรงบริเวณใต้กระเพาะปัสสาวะ ทำหน้าที่สร้างน้ำเมือกหล่อเลี้ยงตัวอสุจิ โดยทั่วไปต่อม ลูกหมากจะมีขนาดใหญ่ขึ้น เมื่อผู้ชายอายุมากขึ้นเช่นเดียวกับความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากที่มีมากขึ้นตามวัย  อันที่จริงแล้วผู้ชายส่วนใหญ่ในวัย 70 - 80 ปีมักมีปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมากไม่ทางใดก็ทางหนึ่งเสมอ และแม้มะเร็งต่อมลูกหมาก จะเป็นอันตรายถึงชีวิต แต่ส่วนใหญ่ก็สามารถรักษาให้หายได้หากมีการตรวจพบก่อนที่มะเร็งจะลุกลามไปยังอวัยวะส่วนอื่นของร่างกาย อาการของมะเร็งต่อมลูกหมากอาจไม่ปรากฏให้เห็นในระยะแรกเริ่ม แต่เมื่อถึงระยะหนึ่งผู้ป่วยจะมีอาการ เจ็บปวดบริเวณส่วนล่าง ของกระดูกเชิงกราน เจ็บแสบเวลาหลั่งน้ำอสุจิ ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะขัดรวมถึงปัสสาวะเป็นเลือด เหล่านี้ ถือเป็นอาการส่วนหนึ่งของโรค การตรวจเลือดหาระดับของเอนไซม์ PSA ที่ใช้กันแพร่หลายช่วยให้การวินิจฉัยโรคทำได้เร็วขึ้นและได้ผลในการรักษาที่ดีขึ้น ทั้งนี้ นพ.สิทธิพร ศรีนวลนัด ผู้เชี่ยวชาญระบบทางเดินปัสสาวะและการผ่าตัดโดยการส่องกล้องกล่าวว่า “การตรวจพบแต่เนิ่นๆ ช่วยให้แพทย์กำจัด เซลล์มะเร็งให้หมดไปได้อย่าง สมบูรณ์ ขณะที่การผ่าตัดด้วยวิธี LRP ช่วยไม่ให้มะเร็งมีโอกาสกลับมาได้อีก” ทั้งนี้ปัจจัยเสี่ยงต่อโรคได้แก่ ประวัติการป่วยของคนในครอบครัว รวมถึงการรับประทานอาหารที่มีไขมันสูงและการดื่มแอลกอฮอล์ ดังนั้น ผู้ชายในวัย 50 ปีขึ้นไป จึงควรเข้ารับการตรวจหามะเร็งต่อมลูกหมาก โดยการตรวจทางทวารหนักและ PSA Test เป็นประจำทุกปี

 

การรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก

โดยทั่วไป การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากมีสองวิธีคือ การผ่าตัดและการฉายแสงผู้ป่วยที่รักษาด้วยการผ่าตัดมักเป็นการผ่าเอาต่อมลูกหมากออก ซึ่งอาจหมายถึงการผ่าเอาต่อมน้ำเหลืองในบริเวณรอบๆ ออกไปด้วย รวมทั้งตรวจความเป็นไปได้ในการแพร่กระจายของมะเร็ง แม้กระทั่งทุกวันนี้ การผ่าตัดด้วยวิธีนี้ถือเป็นการผ่าตัดใหญ่ที่ต้องเปิดหน้าท้องเป็นบริเวณกว้าง ต้องใช้เวลาในการพักรักษาตัว หลายสัปดาห์ และอาจเกิดผลข้างเคียง เช่น ปัสสาวะเล็ด และอาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ

 

LRP คืออะไร

ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีนำมาสู่การปฏิวัติรูปแบบของการผ่าตัดรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก เนื่องจากปัจจุบันแพทย์สามารถผ่าตัด ได้โดยใช้วิธีการส่องกล้อง หรือ LRP (Laparoscopic RadicalProstatectomy) ซึ่งช่วยให้ผู้ป่วยเจ็บตัวน้อยลง ฟื้นตัวเร็วขึ้น เกิดผล ข้างเคียงน้อยกว่าและผลการรักษาหลังผ่าตัดก็ดีขึ้น การผ่าตัดโดยการส่องกล้องเป็นกระบวนการที่กระทบกระเทือนอวัยวะอื่นน้อยมาก เนื่องจากแพทย์จะใช้วิธีสอดกล้องขนาดจิ๋วที่เรียกว่า Laparoscope และเครื่องมือต่างๆ ผ่านการผ่าตัดเล็กบริเวณหน้าท้องแทน ที่จะเป็นการผ่าตัดใหญ่ซึ่งต้องเปิดช่องท้องเป็นบริเวณกว้าง โดยขั้นตอน ทั้งหมดจะใช้เวลาประมาณ 2 - 4 ชั่วโมง และผู้ป่วยจะพักรักษาตัวใน โรงพยาบาลเพียงหนึ่งคืนก่อนจะสามารถกลับไปทำงานได้ภายในหนึ่ง สัปดาห์ การผ่าตัดโดยการส่องกล้องถูกนำมาใช้กว่าสิบห้าปีแล้ว และนับวันก็ยิ่งมีแพทย์จำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ที่ผ่านการฝึกฝนเพื่อเรียนรู้ขั้นตอนการผ่าตัด ทำให้วิธีดังกล่าวได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ

 

ทำไมต้องเลือก LRP

ในการผ่าตัดด้วยวิธีส่องกล้อง ศัลยแพทย์จะใช้กล้องที่ให้ภาพ ขยายที่มีความคมชัดเป็นพิเศษ ช่วยให้มองเห็นรายละเอียดต่างๆ ได้ชัดเจน ขณะทำการผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออก เป็นการลดความเสียหายที่อาจเกิด กับเส้นประสาทที่ควบคุมการแข็งตัวของอวัยวะเพศ รวมถึง ลดความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหาภายหลังการผ่าตัด เช่น อาการหย่อนสมรรถภาพและ ปัสสาวะเล็ดการผ่าตัดด้วยวิธีนี้จะเกิดแผลผ่าตัดเล็กๆ ห้าจุดบริเวณใต้สะดือ ซึ่งดีขึ้นมากเมื่อเทียบกับการผ่าตัดแบบเดิมที่เกิดแผลเป็นบริเวณกว้าง ทั้งยังทำให้เสียเลือดน้อยลง ลดอาการบวมน้ำ ลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ลดความจำเป็นในการใช้ยาระงับความปวด ใส่สายสวนปัสสาวะเพียงช่วง สั้นๆ และฟื้นตัวได้เร็วกว่า ทั้งนี้ นพ.สิทธิพร อธิบายว่า “ผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดโดยการ ส่องกล้องมักใช้เวลาในการพักฟื้นเพียงหนึ่งสัปดาห์ ขณะที่การผ่าตัดแบบเดิม ต้องใช้เวลาพักนานถึงสามสัปดาห์ เรียกว่าแตกต่างกันอย่างเห็น ได้ชัด ซึ่งผู้ป่วยมักรู้สึกดีที่ไม่ต้องอยู่โรงพยาบาลนานๆ และได้กลับไปใช้ ชีวิตอย่างปกติได้เร็วขึ้น”

 

LRP เหมาะสำหรับผมหรือไม่

ผู้ป่วยส่วนใหญ่ที่ต้องผ่าตัดเอาต่อมลูกหมาก ออกสามารถรับการผ่าตัดโดยการส่องกล้องได้ เช่น เดียวกับผู้ป่วยที่ไม่เคยได้รับการ ผ่าตัดบริเวณเชิงกราน และไม่เคยผ่านการฉายแสง มาก่อน ทุกขั้นตอนของการรักษาซึ่งรวมถึงวิธี LRP ย่อมมีความเสี่ยงและอาจไม่เหมาะกับผู้ป่วยบางราย แพทย์ของคุณจะเป็นผู้อธิบายทางเลือกในการรักษาและแนะนำวิธีการรักษา ดีที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละคน มะเร็งต่อมลูกหมากยังคงเป็นปัญหาของผู้ชายหลายล้านคนทั้งในประเทศไทยและทั่วโลก แต่เนื่องจากความก้าวหน้าทางการแพทย์ เช่นการผ่าตัดโดยการส่องกล้อง ช่วยให้การรักษาไม่ต้องทรมานมากนัก