แผลกดทับเกิดจากอวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่งในร่างกายได้รับแรงกดเป็นเวลานาน อันส่งผลให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงบริเวณดังกล่าวไม่เพียงพอ หากเลือดไม่ไปเลี้ยงอวัยวะที่ถูกดทับ เนื้อเยื่อของอวัยวะดังกล่าวจะถูกทำลายและเริ่มตาย เนื่องจากเลือดจะลำเลียงออกซิเจนและสารอาหารต่าง ๆ ที่จำเป็นและช่วยเสริมสร้างเนื้อเยื่อไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ปัจจัยที่ทำให้เกิดแผลกดทับมีดังนี้

• แรงกด หากส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายถูกกดทับเป็นเวลานาน จะส่งผลให้เลือดไหลเวียนมาเลี้ยงไม่เพียงพอ เมื่อไม่ได้รับออกซิเจนและสารอาหารที่ลำเลียงมากับเลือดไปหล่อเลี้ยง เนื้อเยื่อส่วนต่าง ๆ จึงถูกทำลายและอาจตายได้ ทั้งนี้ ผู้ที่ขยับหรือเคลื่อนไหวร่างกายได้น้อย อาจเกิดการกดทับที่ปุ่มกระดูกต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น กระดูกก้นกบ สะโพก ส้นเท้า
• การเสียดสี ผิวหนังที่เสียดสีกับเสื้อผ้าหรือผ้าปูที่นอนจะเกิดแผลกดทับได้ง่าย โดยเฉพาะผู้ที่ผิวหนังอับชื้น หรือการพลิกตัวผู้ป่วยโดยการลากหรือดึงก็สามารถทำให้เกิดแผลได้
• แรงเฉือน ชั้นผิวหนังถูกรั้งกันไว้ มักเกิดขึ้นเมื่อผู้ป่วยนอนไถลตัวลงมาในขณะที่เตียงปรับระดับสูง ส่งผลให้ผิวหนังบริเวณก้นกบเกิดการดึงรั้ง
• ความชื้น หากผิวหนังมีความชื้น จะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดแผลกดทับได้ง่ายขึ้น เช่น ปัสสาวะ อุจจาระ เหงื่อ ไข้

• ขาดการเคลื่อนไหว เคลื่อนไหวไม่ค่อยดี เช่น นอนติดเตียงตลอดเวลา ไม่สามาถพลิกตัวได้เอง หรือไม่มีผู้ช่วยเหลือในการพลิกตัว
• มีลักษณะผอม ผิวหนังบาง ขาดน้ำ ขาดอาหาร ลักษณะมีปุ่มกระดูกนูนออกมาชัดเจน
• โรคเบาหวาน โรคเกี่ยวกับเส้นเลือด ผู้ป่วยเบาหวานที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นอาจส่งผลต่อระบบไหลเวียนโลหิตในร่างกาย
• ควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระไม่ได้ ทำให้เกิดความอับชื้น การใส่ผ้าอ้อมไว้เป็นเวลานาน

สิ่งสำคัญในการรักษาแผลกดทับ คือ การลดภาวะเสี่ยงจากการกดทับ ช่วยให้ผู้ป่วยเกิดแรงกดทับบริเวณปุ่มกระดูกน้อยลง มีการกระจายน้ำหนักจุดรับน้ำหนักให้เหมาะสม การดูแลทำแผลให้เหมาะสม บรรเทาอาการเจ็บแผล ป้องกันการติดเชื้อที่อาจเกิดขึ้น

 วิธีการรักษาแผลกดทับ ได้แก่

1. ลดแรงกดทับ โดยจัดท่านอนผู้ป่วยให้พลิกตัวอย่างน้อยทุก 2 ชั่วโมง นอนหนุนศีรษะไม่สูงเกิน 30 องศา ไม่นั่งหรือนอนกดทับแผล
2. การทำแผล ทั้งนี้ขึ้นกับระดับของแผลกดทับ ร่วมกับแผลมีการติดเชื้อหรือไม่ ดังนั้นในการทำแผลแพทย์จะพิจารณาดูให้เหมาะสมกับแผล โดยมีการประเมินแผลและเลือกวัสดุปิดแผลให้เหมาะสม
3. การตัดเนื้อตาย แพทย์จะทำการตัดเนื้อเยื่อที่ถูกทำลายออกไป เพราะเนื้อตายจะขัดขวางการหายของแผล แผลกดทับจะหายได้ต้องไม่มีการติดเชื้อหรือเนื้อเยื่อตาย และแพทย์อาจพิจารณาให้ยาปฏิชีวนะในการรักษา ตามความเหมาะสม

• อุปกรณ์ช่วยลดแรงกดทับ เช่น ฟูกชนิดพิเศษ ที่นอนลม แผ่นโฟมปิดบริเวณปุ่มกระดุกลดแรงเสียดสีและแรงกดทับ แผ่นเจลลดแรงกดทับ

 

• อุปกรณ์ทำแผลขั้นสูง (Advance Wound Dressing) 

วัสดุใส่ในแผลหรือแผ่นปิดแผลที่สามารถช่วยกระตุ้นกระบวนการสมแผลทำให้แผลหายเร็วยิ่งขึ้น เช่น Alginate dressing, Hydrocolloid dressing, Foam dressing, Hemoglobin Spray เป็นต้น โดยมีแพทย์และพยาบาลเฉพาะทาง เลือกใช้ได้อย่างเหมาะสมกับลักษณะของแผล
 

• การรักษาด้วยออกซิเจนความกดบรรยากาศสูง (Hyperbaric Oxygen Therapy)             

ช่วยกระตุ้นการสร้างเนื้อเยื่อและเส้นเลือดฝอย ทำให้เลือดไหลเวียนไปยังอวัยวะในร่างกายที่มี ออกซิเจนและเลือดไม่เพียงพอ ดังนั้นจึงช่วยให้บาดแผลหายเร็วยิ่งขึ้น เพิ่มประสิทธิภาพของเซลล์เม็ดเลือดขาวในการทำลายเชื้อแบคทีเรียช่วยป้องกันและต่อสู้กับการติดเชื้อบางชนิด ลดอาการบวมของเนื้อเยื่อ
 

• การรักษาด้วยเลเซอร์ (Photo Therapy: Healite II LED)

Healite II LED Phototherapy (yellow) เป็นนวัตกรรมแสงบําบัด เพื่อช่วยในการสมานแผล โดยใช้พลังงานแสงที่มีความยาวคลื่นเฉพาะ ช่วยสมานแผล ลดอาการบวม อักเสบของเนื้อเยื่อ กระตุ้นระบบการไหลเวียนโลหิต ช่วยเร่งกระบวนการการหายของแผล ช่วยเพิ่มคอลลาเจนเพื่อใช้ในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อกลับคืนสู่สภาพเดิม 
 

• การรักษาแผลโดยใช้คลื่นกระแทก (Electro Hydraulic Shock Wave)

เป็นเครื่องที่ใช้เพื่อกระตุ้นให้เกิดการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ของแผลและเพิ่มหลอดเลือดฝอยขนาดเล็กในบริเวณที่ทำการรักษา ช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น
 

• การรักษาแผลโดยวิธีสุญญากาศ  (Negative Pressure Wound Therapy)

คือการทำแผลโดยวิธีสุญญากาศ เป็นการรักษาแผลด้วยระบบปิดที่ความดันต่ำกว่าบรรยากาศ โดยมีอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่มีลักษณะเป็นสายเล็ก ๆ สอดอยู่ในแผล มีปลายอีกด้านต่อเข้ากับเครื่องสุญญากาศเพื่อช่วยระบายเลือดหรือสารคัดหลั่งออกจากแผล จะช่วยกระตุ้นกระบวนการสมานแผล ทำให้แผลหายเร็วขึ้น 
 

• การรักษาด้วยหนอนบำบัด(Maggot Therapy)

เป็นการรักษาด้วยหนอนแมลงวันสายพันธ์แมลงวันสายพันธุ์  Lucilia sericata สามารถกำจัดเนื้อตาย โดยหนอนแมลงวันจะผลิตเอนไซม์ออกมาช่วยย่อยเนื้อตายในแผล แล้วจะดูดน้ำที่ย่อยแล้วเข้าไป  รวมถึงเนื้อตายแล้วถูกย่อยก็จะดูดเข้าไปในตัวหนอนด้วย โดยหนอนแมลงวันที่นำมาใส่ในแผลจะถูกบรรจุอยู่ในถุงเรียกว่า Bio Maggot ทำให้เนื้อตายที่คลุมพื้นผิวแผลถูกกำจัดออกไป ส่งผลให้แผลหายได้เร็วยิ่งขึ้น  
 

• เครื่องวัดปริมาณออกซิเจนทางผิวหนัง (Transcutaneous oxygen monitoring equipment: TCOM)

เป็นการวัดค่าแรงดันออกซิเจนผ่านทางผิวหนัง โดยวัดออกซิเจน (O₂) จากที่ถูกปล่อยออกมาจากหลอดเลือดฝอยมาสู่ชั้นผิวหนัง วัดโดยการติดหัววัด Electrode ในบริเวณที่ต้องการทำการวัดค่าการวัดที่ได้จะบอกถึงข้อมูลความสามารถของร่างกายในการนำส่งออกซิเจนเข้าสู่ชั้นเนื้อเยื่อ

 
การดูแลรักษาแผลกดทับเป็นเรื่องสำคัญ เพราะส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโดยตรง ดังนั้นการรักษาโดยทีมแพทย์และพยาบาลเฉพาะทางที่พร้อมด้วยเครื่องมือและเทคโนโลยี จะช่วยทำให้แผลหายเร็วยิ่งขี้น ช่วยลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อ ลดความรุนแรงที่อาจเกิดขึ้น ลดโอกาสการเสียชีวิต และทำให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมั่นใจอีกครั้ง