โรคฝีดาษวานร หรือ โรคฝีดาษลิง (Mpox or Monkeypox) เกิดจากเชื้อไวรัส Monkeypox ซึ่งเป็นไวรัสในสกุล Orthopoxvirus ของวงศ์ Poxviridae เป็นเชื้อกลุ่มเดียวกับโรคฝีดาษหรือไข้ทรพิษ (Smallpox) แต่มีความรุนแรงน้อยกว่า เดิมเกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่ติดต่อจากสัตว์มาสู่คนแต่ปัจจุบันพบมีการติดต่อจากคนสู่คนด้วยเช่นกัน พบได้บ่อยบริเวณใกล้พื้นที่ป่าฝนเขตร้อนแถบกลางและแอฟริกาตะวันตก และเริ่มแพร่กระจายในเขตเมืองเพิ่มมากขึ้น