# วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจสำหรับการติดเชื้อทางเพศสัมพันธุ์

วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจสำหรับการทดสอบ C. trachomatis and N. gonorrhoeae by NAAT และ STD, PCR

1. ชนิดสิ่งส่งตรวจ

• ปัสสาวะ (Urine)
• Cervical cells ใน PreservCyt^® Solution (ThinPrep liquid PAP vial)
• Endocervical Swab
• Vaginal swab
• Urethral swab
• Throat swab 
• Rectal swab

2. การเตรีมผู้ป่วย

กรณีที่เก็บสิ่งส่งตรวจเป็นปัสสาวะ หรือ Urethral swab ผู้ป่วยไม่ควรถ่ายปัสสาวะก่อนที่จะทำการเก็บ นานอย่างน้อย 1 ชั่วโมง
 

3. วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจ

• ปัสสาวะ

• สามารถใช้ตรวจได้ทั้งใน ผู้ชาย และผู้หญิง
• ไม่จำเป็นต้องทำความสะอาดอวัยวะเพศก่อนทำการเก็บ
• เก็บปัสสาวะช่วงแรกประมาณ  10-50  ml  (Minimum volume =  5 ml) ใน  Sterile container ดังภาพด้านล่าง โดยห้ามใส่ preservatives ทุกชนิด

          
 

• ปิดฝาภาชนะให้สนิท ติดฉลากระบุ ชื่อ, นามสกุล, HN, วันเดือนปีเกิดของผู้ป่วย วันที่-เวลาเก็บสิ่งส่งตรวจและชนิดของสิ่งส่งตรวจ แล้วนำส่งห้องปฏิบัติการทันที

 

• Endocervical Swab

ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจ  ประกอบด้วย
Universal Transport Media (UTM)  3 mL          จำนวน 1 หลอด
Swab   สำหรับการเก็บตัวอย่าง                           จำนวน 1 ชิ้น
ชุดอุปกรณ์การเก็บ หากยังไม่ได้ใช้ให้เก็บไว้ที่อุณหภูมิ 2-25^oC ได้นานจนถึงวันหมดอายุที่ระบุ
ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจเบิกได้จากห้องปฏิบัติการอณูชีววิทยา ชั้น 13 ตึกอาคาร C
 
วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจ  Endocervical Swab

• กำจัดเมือกที่ Exocervix ออกโดยใช้ sterile swab ที่อยู่ในซอง
  • สอด collection swab (swab อีกอันที่อยู่ในซอง) เข้าไปใน Endocervical canal ที่ transitional zone
  • หมุน  swab ประมาณ 5 ครั้งแล้วดึง swab ออกโดยพยายามอย่าให้โดน vaginal surface
  • ใส่ swab ในหลอด transport medium    
  • หักก้าน swab ที่ตำแหน่งเส้นสีดำ ให้ปลาย swab ที่เหลืออยู่ต่ำกว่าปากหลอด ปิดจุกเกลียวให้สนิท เพื่อป้องกันการหกรั่วไหลขณะนำส่ง
  • ติดฉลากระบุ ชื่อ, นามสกุล, HN, วันเดือนปีเกิดของผู้ป่วย วันที่-เวลาเก็บสิ่งส่งตรวจและชนิดของสิ่งส่งตรวจ แล้วนำส่งห้องปฏิบัติการทันที

• Vaginal swab

ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจ  ประกอบด้วย
Universal Transport Media (UTM)  3 mL           จำนวน 1 หลอ
Swab   สำหรับการเก็บตัวอย่าง                            จำนวน 1 ชิ้น
ชุดอุปกรณ์การเก็บ หากยังไม่ได้ใช้ให้เก็บไว้ที่อุณหภูมิ 2-25^oC ได้นานจนถึงวันหมดอายุที่ระบุ
ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจเบิกได้จากห้องปฏิบัติการอณูชีววิทยา ชั้น 13 ตึกอาคาร C
 
วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจ  Vaginal swab

• สอด collection swab 1 อันเข้าไปใน vaginal ลึกประมาณ 5 เซนติเมตร ส่วน swab อีกอันที่อยู่ในซองไม่จำเป็นต้องใช้
• หมุน swab ประมาณ 30 วินาที แล้วดึง swab ออก ระวังไม่ให้สัมผัสผิวอวัยวะเพศด้านนอก
• ใส่ swab ไว้ในหลอด transport medium   
• หักก้าน swab ที่ตำแหน่งเส้นสีดำ ให้ปลาย swab ที่เหลืออยู่ต่ำกว่าปากหลอด ปิดจุกเกลียวให้สนิท เพื่อป้องกันการหกรั่วไหลขณะนำส่ง

• ติดฉลากระบุ ชื่อ, นามสกุล, HN, วันเดือนปีเกิดของผู้ป่วย วันที่-เวลาเก็บสิ่งส่งตรวจและชนิดของสิ่งส่งตรวจ แล้วนำส่งห้องปฏิบัติการทันที

• Urethral swab

ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจ  ประกอบด้วย
หลอด Transport medium (จุกแดง)            จำนวน 1 หลอด
Swab   สำหรับการเก็บตัวอย่าง                   จำนวน 2 ชิ้น
ชุดอุปกรณ์การเก็บ หากยังไม่ได้ใช้ให้เก็บไว้ที่อุณหภูมิ 2-25^oC ได้นานจนถึงวันหมดอายุที่ระบุ
ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจเบิกได้จากห้องปฏิบัติการอณูชีววิทยา ชั้น 13 ตึกอาคาร C
 
วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจ  Urethral swab
-  ถ้าพบว่ามี discharge ให้ใช้ swab ป้าย discharge ที่ปากช่องท่อปัสสาวะ ใส่ swab ลงในหลอด transport medium ที่จัดให้ ใช้กรรไกรตัดปลายด้ามสวอปส่วนเกินออก หลังจากนั้นปิดฝาหลอดให้สนิท
-  ถ้าไม่มี discharge ให้ใช้ small swab ที่ใช้สำหรับเก็บ สอดในช่อง urethra ลึกประมาณ 1-2 เซนติเมตร แล้ว หมุน swab นาน 3-5 วินาที นำswab ออกแล้วใส่ในหลอด transport medium ที่จัดให้ ใช้กรรไกรตัดปลายด้ามสวอปส่วนเกินออก หลังจากนั้นปิดฝาหลอดให้สนิท

• ติดฉลากระบุ ชื่อ นามสกุล, HN, วัน เดือน ปีเกิดของคนไข้, วันที่และเวลาเก็บสิ่งส่งตรวจมาบนภาชนะบรรจุให้ครบถ้วน แล้วนำส่งห้องปฏิบัติการทันที

• Throat swab 

ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจ  ประกอบด้วย
หลอด Transport medium (จุกแดง)            จำนวน 1 หลอด
Swab   สำหรับการเก็บตัวอย่าง                   จำนวน 2 ชิ้น
ชุดอุปกรณ์การเก็บ หากยังไม่ได้ใช้ให้เก็บไว้ที่อุณหภูมิ 2-25^oC ได้นานจนถึงวันหมดอายุที่ระบุ
ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจเบิกได้จากห้องปฏิบัติการอณูชีววิทยา ชั้น 13 ตึกอาคาร C
 
วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจ Throat swab 

• ให้ผู้ป่วยเปิดปากให้กว้างที่สุดและออกเสียง “อา” (ข้อสังเกตบริเวณต่อมทอนซิลอาจจะบวมแดงหรือมีจุดขาว) กดลิ้นของผู้ป่วยลงด้วย tongue blade
• นำสวอปป้ายผ่านไปยังบริเวณต่อมทอมซิลทั้งสองข้าง และ posterior pharynx โดยหมุนสวอป   2-3 รอบให้สัมผัสต่อมทอมซิลทั้ง 2 ข้าง (ระวังอย่าให้สวอปสัมผัสบริเวณลิ้นกระพุ้งแก้ม หรือเพดานปาก)
• ใส่สวอปลงในหลอด transport medium ที่จัดให้ โดยหักด้ามสวอปส่วนเกินออก หลังจากนั้นปิดฝาหลอดให้สนิท
• ติดฉลากระบุ ชื่อ นามสกุล, HN, วัน เดือน ปีเกิดของคนไข้, วันที่และเวลาเก็บสิ่งส่งตรวจมาบนภาชนะบรรจุให้ครบถ้วน แล้วนำส่งห้องปฏิบัติการทันที

 

• Rectal swab 

ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจ  ประกอบด้วย
หลอด Transport medium (จุกแดง)            จำนวน 1 หลอด
Swab   สำหรับการเก็บตัวอย่าง                   จำนวน 2 ชิ้น
ชุดอุปกรณ์การเก็บ หากยังไม่ได้ใช้ให้เก็บไว้ที่อุณหภูมิ 2-25^oC ได้นานจนถึงวันหมดอายุที่ระบุ
ชุดเก็บสิ่งส่งตรวจเบิกได้จากห้องปฏิบัติการอณูชีววิทยา ชั้น 13 อาคาร C
 
วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจ Rectal swab 
-  สอด swab ในช่อง rectal canal ลึกประมาณ 3-5 เซนติเมตร หมุน swab 3 รอบ

 

• นำ swab ออกแล้วใส่ในหลอด transport medium ที่จัดให้ โดยหักด้ามสวอปส่วนเกินออก หลังจากนั้นปิดฝาหลอดให้สนิท
• ติดฉลากระบุ ชื่อ นามสกุล, HN, วัน เดือน ปีเกิดของคนไข้, วันที่และเวลาเก็บสิ่งส่งตรวจมาบนภาชนะบรรจุให้ครบถ้วน แล้วนำส่งห้องปฏิบัติการทันที

 
4. วิธีการนำส่งห้องปฏิบัติการ

• ปิดฝาหลอด transport medium หรือภาชนะบรรจุสิ่งส่งตรวจให้สนิท นำตัวอย่างตรวจใส่ในถุงพลาสติก           zip-lock bag ปิดให้สนิท
• รีบนำส่งห้องปฏิบัติการทันที หลังการเก็บสิ่งส่งตรวจ นำส่งที่อุณหภูมิห้อง